Σχέδιο Καλλικράτης: Συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής

   Με τον υπουργό Εσωτερικών Γιάννη Ραγκούση να υπεραμύνεται της νέας αρχιτεκτονικής της Αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης που προωθεί το πρόγραμμα «Καλλικράτης» και με τα κόμματα της Αντιπολίτευσης να εκφράζουν την αντίθεσή τους στην «πρόχειρη» και «ψευδεπίγραφη μεταρρύθμιση», - όπως την χαρακτήρισαν - η οποία στερεί από πόρους την Αυτοδιοίκηση, εισήχθη προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ο «Καλλικράτης».

    Ο κ. Ραγκούσης ανέφερε πως η σύνταξη του νομοθετήματος έγινε με αντικειμενικά κριτήρια και τόνισε πως δεν αποδέχεται την λογική περί «πασοκικών και νεοδημοκρατικών δήμων», απαντώντας έτσι ειδικά στην κριτική της ΝΔ (αλλά και του ΛΑΟΣ) πως συνενώσεις δήμων γίνονται με γνώμονα κομματικά κριτήρια. Χαρακτηριστικά ο υπουργός υπογράμμισε πως το νομοθέτημα είναι απόρροια πολύμηνης διαβούλευσης και επίπονης εργασίας χιλιάδων στελεχών της αυτοδιοίκησης και επιστημόνων, τονίζοντας πως ενσωματώνει κατά 95% τις προτάσεις της Αυτοδιοίκησης και της ΚΕΔΚΕ και κατά 90% το χωροταξικό.

    Αναφερόμενος ειδικά σε δύο ενστάσεις - μία για το πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας και μία για τη Θεσσαλονίκη - απάντησε στον πρόεδρο της ΝΔ, Αντώνη Σαμαρά, ότι αν η συνένωση των μικρών δήμων Κορδελιού και Μαινεμένης, έκαστος με τους μεγαλύτερους δήμου Αμπελοκήπων και Ευόσμου, έγινε με κομματικά κριτήρια, τότε η ΝΔ θα πρέπει να εξηγήσει γιατί το ΠΑΣΟΚ προχωρά στη συνένωση τριών ισχυρών δήμων Ευκαρπίας, Πολίχνης και Σταυρούπολης αντί να τους αφήσει μόνους τους.

    "Αν εσάς δεν σας πειράζει η προσέγγιση τέτοιων μείζονων θεμάτων με κομματικά γυαλιά να ξέρετε ότι αυτό για μας αποτελεί μομφή", ανέφερε απευθυνόμενος στην πτέρυγα της ΝΔ.

    Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ, Π. Ρήγας, χαρακτήρισε ιδιαίτερου πολιτικού βάρους και σημασίας πολιτική αλλαγή το πρόγραμμα Καλλικράτης.

    «Ανατρέπουμε μία αρχή που στην πατρίδα μας έχει γίνει καθεστώς να συζητάμε αενάως και να αποφασίζουμε σπανίως. Το εγχείρημα είναι δύσκολο, αλλάζουν κεκτημένα, νοοτροπίες, θέσφατα, ξεβολεύει, αλλάζει συνήθειες και πρακτικές ετών» είπε και χαρακτήρισε «υποκρισία» το να επιζητούν κάποιοι το γκρέμισμα του Καλλικράτη ενώ «στήριζαν στα λόγια τις αλλαγές, κουβέντιαζαν για μεγάλο χρονικό διάστημα και έρχονται να επικαλεστούν δευτερεύοντα και ανούσια ζητήματα».

    Ο εισηγητής της ΝΔ, Χρήστος Ζώης είπε «απερίφραστα ναι» στην ανάγκη για διοικητική μεταρρύθμιση καθώς η ΝΔ σε αγαστή συνεργασία με τους ΟΤΑ δρομολόγησε τις εξελίξεις, απέρριψε όμως το κυβερνητικό σχέδιο Καλλικράτης.

    Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αγνόησε τις «κόκκινες γραμμές» που έθεσε η ΚΕΔΚΕ κι ακόμη είπε πως δεν είναι η κατάλληλη περίοδος για να απορρυθμίσεις μηχανή της οποίας την ανάγκη όλοι αναγνωρίζουμε. Καταλόγισε ακόμη στην κυβέρνηση ότι πήρε το πράσινο φως από ελεγκτές ΔΝΤ.

    Ζήτησε από τον κ. Ραγκούση να αιτιολογήσει από πού θα εξοικονομηθούν τα 1,2 δισ. ευρώ, να αποκαλύψει ποια είναι τα 4.000 νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που καταργούνται και συγχωνεύονται και από ποιους πόρους θα χρηματοδοτηθεί ο Καλλικράτης. Δήλωσε ότι το κόμμα του δεν ψηφίζει το νομοσχέδιο ούτε επί της αρχής και απευθυνόμενος προς τον υπουργό Εσωτερικών είπε: «Αναλάβετε ακέραια την ευθύνη».

    Καταψηφίζοντας, εκ μέρους του ΚΚΕ το νομοσχέδιο ο Ν. Παπακωνσταντίνου, έκανε λόγο για σχέδιο ξένο με τις προσδοκίες του συνόλου του ελληνικού λαού και ανέφερε ότι είναι «χρυσοποίκιλτα ντυμένο για να παραμένουν αθέατες οι αντιλαϊκές ρυθμίσεις του και το τσαλάκωμα των λαϊκών κατακτήσεων. Όπως είπε το πρόγραμμα είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που συμφωνήθηκε με την ΕΕ και το ΔΝΤ και με το οποίο επιχειρείται η πλέον βάρβαρη επίθεση στα λαϊκά δικαιώματα.

    Από τον ΛΑΟΣ, ο Παύλος Μαρκάκης διατύπωσε την διαφωνία του κόμματός του στο σχέδιο νόμου και είπε πως το Πρόγραμμα θα έπρεπε να τιτλοφορείται «Πασοκράτης» αντί για «Καλλικράτης», υποστηρίζοντας ότι συντάχθηκε με κομματικά κριτήρια και στοχεύει στην επικράτηση του μηχανισμού του ΠΑΣΟΚ σε όλη την Ελλάδα. Ζήτησε από τον υπουργό να βγει στην Περιφέρεια να μιλήσει και να διαβουλευτεί, να ακούσει που όλοι διαμαρτύρονται.

    Ο Ν. Τσούκαλης (ΣΥΡΙΖΑ) ανέφερε ότι υπάρχει αντιφατικότητα στο νομοσχέδιο, «πλήρης αντινομία που προσδιορίζει την ποιότητά του», ενώ είναι μη επαρκώς τεκμηριωμένο. Είπε ακόμη ότι η ΟΚΕ με διακριτικό πλην σαφή τρόπο ανατρέπει όλο το νομοσχέδιο στις βασικές του δομές.

    Σε παρέμβασή της η ανεξάρτητη βουλευτής Ντόρα Μπακογιάννη επισήμανε ότι οι όποιες αγκυλώσεις υπάρχουν θα πρέπει να επιλυθούν με συναινέσεις και κάλεσε την κυβέρνηση να ακούσει τους βουλευτές και την Περιφέρεια και να μην επιδείξει αλαζονεία.

    Απαντώντας ο υπουργός Εσωτερικών μίλησε για μια θεσμική πολυεπίπεδη και σημαντική αλλαγή, που της χρωστάμε «όλοι μία προσεκτική και αληθινή προσέγγιση». Στην αναφορά του κ. Τσούκαλη περί αντισυνταγματικότητας είπε ότι επικεφαλής της επίπονης διαδικασίας ήταν ο αντιπρόεδρος του ΣτΕ κι ακόμη ότι η ΟΚΕ είναι θετική. Στον εισηγητή της ΝΔ, Χρ. Ζώη απάντησε ότι σημασία έχει ποιος παίρνει αποφάσεις και ποιος αναμετράται με τις δυσκολίες. Υπογράμμισε ότι η εξοικονόμηση πόρων θα είναι ακόμη μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη εκτίμηση του γενικού λογιστηρίου του κράτους που αναφέρει ότι τον πρώτο κιόλας χρόνο θα εξοικονομηθεί 1,2 δισ. ευρώ. Για τις δημοτικές επιχειρήσεις ειδικά τόνισε ότι από 6.000 που είναι θα μείνουν 2.000, ενώ οι υπερχρεωμένοι δήμοι θα ενταχθούν υποχρεωτικά σε πρόγραμμα εξυγίανσης.

    Απορρίπτει το ΔΣ της ΕΝΑΕ

    Hχηρό "όχι" στο νομοσχέδιο του "Καλλικράτη" είπε το ΔΣ της ΕΝΑΕ, επιμένοντας στη διεκδίκηση μιας μεταρρύθμισης συνολικής που θα υπηρετεί την περιφερειακή ανάπτυξη και τον πολίτη.

    Το ΔΣ της ΕΝΑΕ αποφάσισε:

    "- Εμμένει στις σχεδόν ομόφωνες αποφάσεις των συνεδρίων του που αφορούν τη Διοικητική Μεταρρύθμιση και επιμένει στους όρους και τις προϋποθέσεις που τέθηκαν από τα συνέδρια αυτά για το κορυφαίο αυτό ζήτημα, το οποίο αφορά το μέλλον της δευτεροβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη μετεξέλιξή της σε ισχυρή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.

    - Διαπιστώνει ότι, δυστυχώς, το αρμόδιο Υπουργείο αγνόησε το σύνολο των βασικών θέσεων και προτάσεών μας, οι οποίες και γραπτώς δόθηκαν και εκτεταμένα αναπτύχθηκαν, όποτε κληθήκαμε στην αρμόδια επιτροπή, υπό την προεδρία του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου.

    - Και όλα αυτά παρά τις κατηγορηματικές δεσμεύσεις του κ. Υπουργού Εσωτερικών για συνδιαμόρφωση του ``Καλλικράτη``, η οποία θα στηριζόταν και σε βασικές προτάσεις της ΕΝΑΕ. Και ενώ αναμέναμε συνάντηση με τον κ. Υπουργό για την τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου, ο Υπουργός, αγνοώντας μας, προχώρησε σε αιφνιδιαστική κατάθεσή του στη Βουλή.

    - Κατόπιν τούτων, διακηρύσσει, για μια ακόμη φορά, ότι η ΕΝΑΕ παραμένει σταθερή στο όραμά της για συνολική διοικητική μεταρρύθμιση με ενίσχυση των αυτοδιοικητικών αρχών και της περιφερειακής δημοκρατίας.

    - Τέλος, το ΔΣ της ΕΝΑΕ, προκειμένου να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα συμβολής του στην προσπάθεια για συνολική και ουσιαστική διοικητική μεταρρύθμιση, αποφασίζει τη συμμετοχή δια του Πρόεδρου της στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, προκειμένου να προβάλει τις αποφάσεις των συνεδρίων μας και να καταθέσει τις προτάσεις όλων των παρατάξεων".

    Το Κίνημα Αυτοδιοίκησης της ΕΝΑΕ με ανακοίνωσή του διατυπώνει εντελώς διαφορετική θέση για τον "Καλλικράτη", από αυτή της σημερινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης, υποστηρίζοντας ότι "το σχέδιο νόμου απαντά στις αγωνίες και στις ανησυχίες των αιρετών της αυτοδιοίκησης σχετικά με τη βιωσιμότητα, αλλά και την προοπτική των νέων αυτοδιοικητικών σχηματισμών όπως είχαν διατυπωθεί μέσα από τις αποφάσεις των συνεδρίων μας και κυρίως στα κρίσιμα ζητήματα των πόρων και των αρμοδιοτήτων".

    Επισημαίνει μάλιστα ότι "το σχέδιο νόμου του ``Καλλικράτη`` περιλαμβάνει τη συντριπτική πλειονότητα των αιτημάτων της ΕΝΑΕ, πάνω από το 80% των αιτημάτων, όπως αυτά διατυπώθηκαν στο 14ο Τακτικό Συνέδριο της ΕΝΑΕ", και τονίζει, σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει η πλειοψηφία, ότι "από την πρώτη στιγμή το νομοσχέδιο που αποτυπώθηκε στο χαρτί σε επίπεδο αρχών μέχρι και σήμερα, τέθηκε σε ευρεία διαβούλευση".

    Η ΚΕΔΚΕ

    Διαφώνησε επί της αρχής του νομοσχεδίου για τη νέα διοικητική δομή της χώρας με την ονομασία "Καλλικράτης" η ΚΕΔΚΕ, κατά την άτυπη γενική συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα χωρίς τη συμμετοχή του "Αυτοδιοικητικού Κινήματος".

    Προηγήθηκε η συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΚΕ, κατά τη διάρκεια της οποίας οι αυτοδιοικητικές παρατάξεις εξέφρασαν τις τελικές τους θέσεις επί του νομοσχεδίου, ενώ αμέσως μετά αποχώρησε το "Αυτοδιοικητικό Κίνημα".

    Ο πρόεδρος της ΚΕΔΚΕ Νικήτας Κακλαμάνης εξέθεσε επί μακρόν και αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους η Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να στηρίξει επί της αρχής το σχέδιο νόμου - αν και υπάρχουν διατάξεις με τις οποίες συμφωνεί.

    Πρώτον, όπως είπε, δεν υπήρξε εύλογο χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, ιδιαίτερα για τα οικονομικά και τη χωροταξία.

    "Δεύτερον - συνέχισε- από τις είκοσι πέντε προτάσεις που κατέθεσε η ΚΕΔΚΕ για τα θεσμικά ζητήματα κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης, αγνοήθηκαν τελικά από την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών οι δεκαέξι, εκ των οποίων οι περισσότερες αφορούν σημαντικά ζητήματα.

    "Τρίτον, από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους διαπιστώνεται τουλάχιστον προχειρότητα σε ό,τι αφορά τον οικονομικό σχεδιασμό του προγράμματος, αφού η φημολογούμενη οικονομία κλίμακος, δηλαδή η εξοικονόμηση ποσών αντί του 1,8 δισ. ευρώ, μειούται κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ, χωρίς παράλληλα να διασφαλίζεται οικονομικά η άσκηση σειράς μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων (μετατάξεις υπαλλήλων, κτιριακή και υλικοτεχνική υποδομή κ.λπ.).

    Έτσι από 1/1/2011 θα είναι αδύνατη η διεκπεραίωση πολλών λειτουργιών, τις οποίες αναλαμβάνουν οι δήμοι, ελλείψει πόρων και υποδομών, με αποτέλεσμα να υποβαθμιστούν και να χειροτερέψουν οι παρεχόμενες προς τους πολίτες υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα στον τομέα της καθαριότητας.

    "Τέταρτον, ως προς το χωροταξικό σχεδιασμό των νέων δήμων δεν υπήρξε διαβούλευση. Ποτέ δεν δόθηκε η δυνατότητα στη διαπαραταξιακή Επιτροπή Παρακολούθησης της ΚΕΔΚΕ να διατυπώσει την άποψή της για το θέμα και άρα την ευθύνη φέρει αποκλειστικά ο υπουργός Εσωτερικών.

    Και τελικά η πρόταση του νομοσχεδίου απέχει, μακράν, από τις γενικές αρχές για τήρηση ενιαίων, αντικειμενικών και μη επιλήψιμων κριτηρίων".

    "Οι προσχηματικές διαφωνίες και οι δευτερεύουσας σημασίας επισημάνσεις χωρίς πραγματική επιχειρηματολογία και ουσιαστικό αντίλογο", δήλωσε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Αυτοδιοικητικού Κινήματος κ. Απ. Κοιμήσης, "δεν μπορούν να αποτελέσουν άλλοθι για καμία προσχεδιασμένη διαδικασία, που υπακούει σε κομματικές εντολές και αποκλίνει από το στρατηγικό αυτοδιοικητικό μας στόχο. Ως Αυτοδιοικητικό Κίνημα δεν πρόκειται να νομιμοποιήσουμε καμιά τέτοια προσπάθεια και όχι μόνο θα επιδιώξουμε την περαιτέρω βελτίωση του σχετικού σχεδίου στην κατεύθυνση της ενδυνάμωσης αυτού, αλλά θα αγωνιστούμε με όσες δυνάμεις διαθέτουμε για την επιτυχή εφαρμογή του".